ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ (Globalization) ေထာက္ခံျခင္းနဲ႔ ကန္႔ကြက္ျခင္း

မိုးသီးဇြန္

(ဒီေန႔ ကမၻာ့ႏုိင္ငံေတြဟာ တႏုိ္င္ငံနဲ႔တႏုိင္ငံ ပိုၿပီး ကူးလူးဆက္ဆံရတဲ့ အေနအထားကို ေရာက္လာတယ္။ ဒီေတာ့ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈပံုစံေတြ တႏုိင္ငံနဲ႔ တႏုိင္ငံ နီးစပ္လာရတယ္။ တႏုိင္ငံနဲ႔ တႏုိင္ငံ တူလာတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ အသြင္တူလာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကမၻာ့အသြင္တူလာတဲ့ ျဖစ္စဥ္လို႔ ယူဆတယ္။ ဒီေဆာင္းပါးမွာ က်ေနာ္ ကမၻာ့သြင္တူ ျဖစ္စဥ္လို႔ပဲ သံုးသြားမယ္။ ဒီေဆာင္းပါးမွာ ကမၻာ့သြင္တူ ျဖစ္စဥ္အေပၚ ေထာက္ခံမႈေရာ၊ ကန္႔ကြက္မႈကိုပါ ေဆြးေႏြး တင္ျပသြားပါမယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္က စီးပြားေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈကို အဓိက သက္ေရာက္ သြားေစခဲ့တဲ့အတြက္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အျမင္ဘက္က ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။ ေထာက္ခံတာ၊ ကန္႔ကြက္တာကေတာ့ စာဖတ္သူရဲ့ အပိုင္းပါ။ - စာေရးသူ)
ျမန္မာျပည္မွာ ကမၻာ့သြင္တူ ျဖစ္စဥ္အေၾကာင္းကို လူေတြ ေျပာၾကဆိုၾက၊ ေထာက္ခံၾက၊ ကန္႔ကြက္ၾကနဲ႔ အေတာ္ကို စိတ္ဝင္တစား ရိွခဲ့ၾကတယ္။ ျပည္တြင္းျပည္ပမွာ ထုတ္ေဝခဲ့ၾကတဲ့ စာေစာင္ေတြမွာလည္း ဒါကို အမည္နာမ အမ်ဳိးမ်ဳိး သမုတ္ၾကခဲ့ၿပီး အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုခဲ့ၾကတာေတြ၊ ေဆြးေႏြးတာေတြကို ဖတ္ခဲ့ရၿပီ။ တခ်ဳိ့က နည္းပညာ တိုးတက္မႈေတြကို တင္စားၿပီး ကမၻာႀကီးက ေသးသြားၿပီ၊ ရြာႀကီးေလာက္ပဲ ျဖစ္လာၿပီလို႔ တင္စားခဲ့ၾကတယ္။
ကမၻာ့သြင္တူ ျဖစ္စဥ္ကို လူ႔အဖြဲ႔စည္းေတြနဲ႔ ကမၻာ့စီးပြားေရးကို ေျပာင္းလဲသြားမႈလို႔ ပညာရွင္ေတြက အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ၾကတယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္မွာ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈဟာ သိသိသာသာ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္လာတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ စီးပြားေရးမွာ ျဖစ္တယ္။ စီးပြားေရးမွာ ကုန္သြယ္ေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမူ (Trade Liberalization) နဲ႔ လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္မႈ (Free trade) က သိသာတဲ့ သက္ေရာက္မႈေတြ ျဖစ္ခဲ့တယ္။
၁၉၁ဝ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၅ဝ ခုႏွစ္ေတြအတြင္း ကမၻာ့စီးပြားေရး သိသိသာသာ က်ဆင္းခဲ့တယ္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ႀကီး ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ စီးပြားေရး အသင္းအပင္းနဲ႔ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေရး အစီအစဥ္ေတြ ေကာင္းမႈေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာ ကုန္သြယ္ေရးဟာ သိသိသာသာ ျပန္လည္ တိုးတက္လာတယ္လို႔ ဆိုၾကတယ္။ ၁၉၇ဝ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းကာလေတြမွာ ကုန္သြယ္ေရး သက္ေရာက္မႈက သိသိသာသာ ျဖစ္လာတယ္။ အက်ဳိးအျမတ္လည္း ရသလို ျပႆနာေတြလည္း ၾကံဳခဲ့တယ္။
ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ အဓိပၸာယ္သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား
ပညာရွင္ေတြက အဓိပၸာယ္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ဖြင့္ၾကတယ္။ ဒီထဲမွာ ထင္ရွားတဲ့ အဓိပၸာယ္ေတြက ...
- ကမၻာ့ရြာႀကီး တည္ေဆာက္ျခင္း - တႏုိင္ငံနဲ႔တႏုိင္ငံ၊ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ နီးနီးကပ္ကပ္ ဆက္သြယ္လို႔ ရလာတဲ့အေပၚမွာ ဒီလို သတ္မွတ္လာၾကတာေလ။ ကမၻာ့ ႏုိင္ငံသားေတြ အၾကားမွာ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ အေတြ႔အၾကံဳေတြ ေဝငွႏုိင္၊ ပိုၿပီးေတာ့ နားလည္လာႏုိင္၊ မိတ္ဖြဲ႔လာႏုိင္ၾကပါသတဲ့။
- ကမၻာ့သြင္တူ စီးပြားေရးျဖစ္စဥ္ - လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္မူက စီးပြားေရးနဲ႔ သက္ဆိုင္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြရဲ့ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ပစ္လာၾကတယ္။ ဆိုးက်ဳိးရလဒ္ထြက္မႈ - ႏုိင္ငံစံု ေကာ္ပိုေရးရွင္းႀကီးေတြပဲ အက်ဳိး ရရိွလာတယ္။ သူတို႔က အထူးအခြင့္အေရး၊ ခိုင္မာတဲ့ ဥပေဒရဲ့ အကာကြယ္နဲ႔ ေငြေၾကးသံုးစြဲႏုိင္မႈ အေပၚမွာ ေဒသဆိုင္ရာ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းေတြကို ေက်ာ္လႊားႏုိင္တယ္။ ဒီဥပေဒေတြကို သံုးၿပီး လုပ္အားနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေတြမွာ စက္မႈဖြံ႔ၿဖိဳး ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ဆင္းရဲတဲ့ ႏုိင္ငံေတြရဲ့ လုပ္အားခ ကြာျခားမႈကို အခြင့္ေကာင္းယူၾကတယ္။
- အရင္းရွင္စနစ္ ျဖန္႔က်က္လာမႈ - အရင္းရွင္စနစ္က စက္မႈဖြံ႔ၿဖိဳး ႏုိင္ငံေတြကေန ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံေတြအထိ ေရာက္လာတယ္။ တခ်ဳိ့က ဒီျဖစ္စဥ္ကို နယ္နမိတ္ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ႏုိင္ငံေတြကို ၿဖိဳဖ်က္ခ်လာတဲ့ အပိုင္းကို ပိုၿပီး အေလးအနက္ထားၾကတယ္။
- ကမၻာ့ဝါဒ (Globalism) စီပြားေရးမွာ အမ်ဳိးသား စီးပြားေရးဝါဒ (economic-nationalism)၊ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြား ကာကြယ္ေရးဝါဒ (Protectionism) ေတြကို ေလွ်ာ့ခ်မယ္ဆိုတဲ့ အႏွစ္သာရ ရိွတယ္။ လြတ္လပ္တဲ့ အရင္ရွင္စနစ္ (Laissez-faire Capitalism) နဲ႔ လယ္ဘရယ္ ဝါဒသစ္တို႔ (neo-liberalism) နဲ႔ ရက္ေဖာက္ ယွက္ႏြယ္လာတယ္။
ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ သမိုင္းေၾကာင္း
ဒီျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏုိင္ငံေရး ေနာက္ခံမတူတဲ့ အေပၚမွာ မတူျခားနားတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ပညာရွင္ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြက ကိုယ္ပိုင္ သမိုင္းေၾကာင္းကို ဖြင့္ဆိုၾကတာ ေတြ႔ရတယ္။ စီးပြားေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အျမင္ဘက္က သတ္မွတ္တဲ့ ကမၻာ့သြင္တူ ျဖစ္စဥ္သမိုင္းကို ဒီေနရာမွာ ေဆြးေႏြးမယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ (Liberalization) ဆိုတာ ေလစာဖဲ (Laissez-faire) ဆိုတဲ့ စီပြားေရးသီအိုရီနဲ႔အတူ ကုန္ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္လာတဲ့အခါမွာ ကန္႔သတ္မႈ်ေတြကို ေလွ်ာ့ခ်လာတာလို႔ အဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္လာတယ္။ ဒီျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈက ႏုိင္ငံေတြ ကုန္တင္ပို႔မႈမွာ အဓိက ကုန္ပစၥည္းထုတ္လုပ္မႈ၊ ေရြးခ်ယ္မႈ ျဖစ္လာေစတဲ့ အေနအထား (ကိုယ့္ႏုိင္ငံက အဓိကထုတ္ကုန္) နဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး အခြန္စည္းၾကပ္မူေတြကို အဆံုးသတ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္လာမႈ အေျခအေနေတြကို ဦးတည္လာတယ္။
ပညာရွင္တခ်ဳိ့ကေတာ့ ၁၉ ရာစု ကုန္သြယ္ေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမွာ ေရႊစံခ်ိန္ (Gold Standard) ထားတဲ့ ကာလဆိုတာ ရိွခဲ့တယ္။ ဒီကာလကို ကမၻာ့သြင္တူ ျဖစ္စဥ္ရဲ့ ပထမ ကာလလို႔ သတ္မွတ္ၾကတယ္။ ဒီကာလကေတာ့ အဂၤလိပ္ေတြက နပိုလီယံကို ၁၈၁၂ ခုႏွစ္မွာ ဝါတာလူးစစ္ပြဲနဲ႔ ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ကမၻာ့နယ္ခ်ဲ့အရင့္စား ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ဒီကာလကို အေနာက္တိုင္း သမိုင္းဆရာ တခ်ဳိ့က (Pax Britannica) ၿဗိတိန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကာလလို႔ တင္စားၾကတယ္။ ဒီကာလကို ေရႊစံခ်ိန္နဲ႔ ၁၉ ရာစု လစ္ဘရယ္လိုက္ေဇးရွင္း ကာလကို ပထမ ကမၻာ့သြင္တူ ျဖစ္စဥ္ေခတ္လို႔ ေခၚေလ့ ရိွၾကတယ္။ ၿဗိတိန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကာလကို အေျခခံၿပီး ေရႊစံခ်ိန္ တိုက္ထားတဲ့ ေငြစကၠဴကို ကုန္သြယ္တဲ့ေနရာမွာ သံုးစြဲခဲ့ၾကတယ္။ ဒီကာလမွာပဲ စက္မႈေတာ္လွန္ေရး အတူေပါက္ဖြားလာခဲ့တယ္။
ဒီကာလမွာ စီးပြားေရး သီအုိရီပညာရွင္ ႏွစ္ေယာက္ ေပၚလာတယ္။ ေဒဗစ္ရီကာဒိုနဲ႔ ေစး။ ရီကာဒိုက စီးပြားေရး ပညာမွာ အေရးပါလွတဲ့ (Comparative advantage) ဆိုတဲ့ သီအိုရီတခုကို ေဖာ္ထုတ္လာတယ္။ ဒီသီအိုရီကေတာ့ ႏိုင္ငံႏွစ္ႏုိင္ငံက ကုန္သြယ္လို႔ရတယ္။ ကုန္ပစၥည္းတခုမွာ ႏုိင္ငံတခုက ထုတ္လုပ္မႈမွာ သာလြန္ေနတတ္တယ္။ ကုန္ပစၥည္းခ်င္းအတူတူ ထုတ္လုပ္ေနတာေတာင္ ကုန္သြယ္လို႔ရတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ လုပ္ခမွာ ဘယ္သူက အခြင့္သာေနလည္းအေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ကုန္သြယ္မႈကို လုပ္ႏုိင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏွစ္ႏုိင္ငံလံုး အက်ဳိးအျမတ္ျဖစ္ေစတယ္လို႔ သူက ဆိုတယ္။
ေစး (Say) က ေစးဥပေဒသ ေယ်ဘုယ်မွ်ေျခ (General Equilibrium) ဆိုတာကို ေဖာ္ထုတ္လာတယ္။ သီအိုရီရဲ့ အႏွစ္သာရက မိုက္က႐ို စီးပြားေရးမွာ စားသံုးမႈ (Consumption) ၊ ထုတ္လႈပ္မႈ (Production) နဲ႔ တန္ဖိုး (Price) ဆိုတာ မွ်ေျခမွာ ရိွေနတတ္တယ္ဆိုတဲ့ ဥပေဒသပါ။ ႏုိင္ငံေတြၾကားမွာ အက်ဳိးရိွရိွ ကုန္သြယ္လို႔ ရတယ္။ ယာယီရိွေနတဲ့ အေႏွာင့္အယွက္ေတြကို ထုတ္လုပ္မႈ (Supply) နဲ႔ စားသံုးမႈ (Demand) က သူ႔အလိုလို ေျဖရွင္းသြားမယ္။ ဒီလို ေရႊစံခ်ိန္ထားစနစ္ ျဖစ္တည္လာမႈ အဆင့္ဆင့္က ၁၈၅ဝ ခုႏွစ္နဲ႔ ၁၈၈ဝ ခုႏွစ္အၾကား အဓိက စက္မႈႏုိင္ငံေတြ အၾကားမွာ ျဖစ္ေပၚလာတယ္။ ဒီလို ေရႊကို စံခ်ိန္ထားၿပီး ကုန္သြယ္တာဟာ မွန္လား၊ မမွန္ဘူးလား ဆိုတာကေတာ့ အႀကီးအက်ယ္ အျငင္းပြားေနတုန္းပါ။ ဒီ ပထမ ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္က ပထမ ကမၻာစစ္ ျဖစ္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ၿပီးဆံုးခဲ့ရတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရမယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ၁၉၂ဝ ခုႏွစ္နဲ႔ ၁၉၃ဝ ခုႏွစ္ အေစာပိုင္းကလမွာ ေရႊစံခ်ိန္ထားၿပီး ကုန္သြယ္မႈဟာ တစတစ ၿပိဳက်လာတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ ျဖစ္လာတဲ့ အခ်ိန္ကစၿပီး ကုန္သြယ္ေရး ညိႇႏႈိင္းမႈေတြကစၿပီး ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ ျပန္လည္ ျဖစ္လာျပန္တယ္။ မူရင္းကေတာ့ လူသိမ်ားတဲ့ ဂတ္ (GATT) ကေနစၿပီး လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္မႈအတြက္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ကုန္သြယ္မႈကို ကန္႔သတ္တာေတြကို ပယ္ဖ်က္ဖို႔ သေဘာတူညီမႈေတြ လုပ္ရာက ျဖစ္လာတာပါ။ ဥ႐ုေဂြး အစည္းအေဝး (Uruguay Round) သေဘာတူညီမႈကေန ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရး အသင္း (World Trade Organization) ကို ေမြးဖြား၊ ဒီအသင္းက အျငင္းပြားမႈေတြကို ၾကားခံ ေဆာင္ရြက္ေပးလာ၊ တျခား အျပန္အလွန္ သေဘာတူညီမႈေတြ ျဖစ္တဲ့ ဥပေရာပ ႏုိင္ငံေတြအတြင္း ခ်ဳပ္ဆိုထားတဲ့ (Maastricht Treaty) နဲ႔ နာဖ္ဖတာ (North American Free Trade Agreement) ေတြကို သေဘာတူညီမႈ ရလာႏုိင္တယ္။ ဒီသေဘာတူညီမႈက ကုန္သြယ္ေရးမွာ အခြန္စီးၾကပ္တာေတြ၊ အကန္႔အသတ္တာေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ၾကတာပါ။
ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ရဲ့ သေကၤတမ်ား
ပညာရွင္ေတြက ဒီျဖစ္စဥ္ကို လကၡဏာ အမ်ဳိးမ်ဳိး သတ္မွတ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီထဲမွာ တခ်ဳိ့က ဒုတိယ ကမၻာစစ္ကတည္းက သတ္မွတ္ထားတာ။ ဒါေတြကေတာ့ လူသံုးကုန္ပစၥည္းမ်ား လႈပ္ရွားမႈ၊ ေငြ၊ သတင္းနဲ႔ လူထုေတြပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး နည္းပညာ တိုးတက္မႈ၊ အသင္းအပင္းေတြ၊ ဥေပေဒစနစ္ေတြ ႏုိင္ငံ အေဆာက္အဦေတြေပါ့။ ႏုိင္ငံတကာ ကုန္သြယ္မႈကို ကမၻာ့စီးပြားေရး တိုးတက္မႈ အတူျမႇင့္တင္ဖို႔၊ ႏုိင္ငံျခားက တိုက္႐ိုက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အပါအဝင္ ႏုိင္ငံတကာ ေငြေၾကးစီးဆင္းမႈကို ျမႇင့္တင္ဖို႔၊ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြကို စီးဆင္းႏုိင္ဖို႔ေတြ ပါတယ္။ သတင္းအခ်က္ စီးဆင္းမႈ ဆိုတဲ့ေနရာမွာ အင္တာနက္ေတြ၊ ၿဂဳိလ္တု ဆက္သြယ္ေရး စနစ္နဲ႔ တယ္လီဖုန္းေတြ ပါတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈ ဖလွယ္ေရးဆိုတဲ့ ေနရာမွာေတာ့ အေမရိကန္က ေဟာလီးဝုဒ္တို႔၊ အိႏၵိယက ေဘာလီးဝုဒ္က ထုတ္လုပ္တဲ့ ႐ုပ္ရွင္ေတြ ေရွ႔ဆံုးကေပါ့။ တခ်ဳိ့ပညာရွင္ေတြ ေထာက္ျပတာကေတာ့ အၾကမ္းဖက္ဝါဒဟာ ကမၻာ့သြင္တူ ျဖစ္စဥ္ကေန ေပါက္ဖြားလာတာလို႔ ဆိုၾကတယ္။ အခုေတာ့ အၾကမ္းဖက္က တကမၻာလံုးကို ျဖန္႔က်က္ေနပါၿပီ။ ယဥ္ေက်းမႈ မ်ဳိးစံုဝါဒနဲ႔ ဒါမွမဟုတ္ ကုိယ္ႏွစ္သက္ရာ ယဥ္ေက်းမႈကို ကိုယ္က်င့္သံုးမႈေတြ ျပန္႔ႏွံ႔လာတယ္။ တျခားတဖက္မွာလည္း ယဥ္ေက်းမႈမွာ ပံုစံတူျဖစ္လာတာ၊ ကျပားျဖစ္လာတာ၊ အေနာက္တိုင္း ဆန္လာတာ၊ အေမရိကန္ ဆန္လာတာ၊ ဒါမဟုတ္ တ႐ုတ္ ဆန္လာတာေတြကို သိပ္အေလးမထား၊ ေလ်ာ့ပါးလာတာေတြ ျဖစ္လာတယ္။
ႏုိင္ငံနယ္နမိတ္ေတြကို သူက အႀကီးအက်ယ္ တိုက္စား ပစ္လိုက္တယ္။ တိုက္စားပံုက ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရး အသင္းတို႔၊ အိုပက္တို႔ကတဆင့္ ျဖစ္ျဖစ္၊ လူေတြ ခရီးထြက္တာမ်ားလာ။ ကမၻာလွည့္ ခရီးသြားလို လုပ္ငန္းေတြက ျဖစ္ျဖစ္၊ လူေတြ တႏုိင္ငံက တႏုိင္ငံ ကူးေျပာင္းေနထိုင္လာမႈေတြက ျဖစ္ျဖစ္၊ တရားမဝင္ အစုလိုက္အျပံဳလိုက္ ဝင္ေရာက္ ေနထိုင္လာမႈေတြကျဖစ္ျဖစ္၊ ေကာ္ပီ႐ိုက္လို ဥပေဒေတြကျဖစ္ျဖစ္ တိုးဝင္တိုက္စား ပစ္လာတယ္။
ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ (Globalization) ကို ဆန္႔က်င္မႈမ်ား
ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ကို ဆန္က်င္တဲ့ သူေတြထဲမွာ ဗမာႏုိင္ငံက အင္းဝဘုရင္ မင္းေခါင္က ပထမဆံုးလို႔ေတာင္ ေျပာလို႔ရမယ္ ထင္တယ္။ သူက ဒလဘက္မွာ ရိွတဲ့ မြန္ေတြကို သြားတိုက္တယ္။
ဗမာေတြ အေသအေပ်ာက္ မ်ားသြားတယ္။ မြန္ေတြက ေပၚတူဂီေတြဆီက အေျမာက္ေတြကိုသံုးၿပီး ခုခံတာကိုး။ အေျမာက္ေတြနဲ႔ မြန္ေတြက ပစ္ခတ္ေနတာကို ၾကည္႔ၿပီး၊ သူက အနာဂတ္မွာ ေယာက္်ားတို႔ရဲ့ လက္႐ံုးရည္ အခန္းက႑ကေတာ့ ေပ်ာက္ပါၿပီလို႔ ဝမ္းနည္းပက္လက္ စကားဆိုရင္း ဘိုးေတာ္က မ်က္ရည္က်သတဲ့။
သူက အေျမာက္ေတြသံုးၿပီး စစ္တိုက္တာကို မလိုလားဘူး။ ေယာက္်ား မပီသဘူး။ ဒါကို လူမႈက်င့္ဝတ္အရ သူက လက္ခံႏုိင္ပံု မရဘူး။
၁၉ ရာစု အေစာပိုင္းကာလမွာ ေပၚတူဂီေတြ ဗမာျပည္ကို စတင္ ဝင္ေရာက္လာၾကတယ္။ ဘုရင္မင္းေခါင္ရဲ့ ၿပိဳင္ဘက္ မြန္ဘုရင့္ႏိုင္ငံရဲ့ သူရဲေကာင္း ဘုရင္ ရာဇဓိရာဇ္ ဦးေဆာင္တဲ့ မြန္ေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရးေတြ ျဖစ္ထြန္းခဲ့ပံု ရတယ္။ ေပၚတူဂီေတြဆီက ေခတ္မီလက္နက္ကို မြန္ေတြက စတင္ သံုးစြဲလာၾကတယ္္။ ဒါဟာ ၁၉ ရာစု အေစာပိုင္းကာလရဲ့ ကမၻာ့သြင္တူ ျဖစ္စဥ္တခုေပါ့။ ေခတ္မီ လက္နက္ေတြကို သံုးစြဲဖို႔ မူဟာ ပဋိပကၡမွာ အေရးပါတယ္ဆိုတာကို မြန္ေခါင္းေဆာင္ေတြ သိခဲ့ပံုရတယ္။
သူ႔လိုပဲ ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ (Globalization) ကို မႏွစ္ၿမ့ဳိသူ တေယာက္ကေတာ့ ေခတ္ဦး အဆိုေတာ္ႀကီး ျပည္လွေဖေပါ့။ သူက အဂၤလိပ္ ကိုလိုနီစနစ္ကို ဆန္႔က်င္တယ္။ လြတ္လပ္ေရးကို လိုခ်င္တယ္။ လြတ္လပ္ေရး ရေအာင္ဆိုရင္ ဇြဲနဘဲနဲ႔ ႀကိဳးစားရမယ္။ နယ္ခ်ဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေတြကို ဆန္႔က်င္ရမယ္ ဆိုတဲ့ အျမင္ရိွပံုရတယ္။
ဒါေၾကာင့္သူက နယ္ခ်ဲ့စနစ္ ေအာက္မွာ ဗမာေတြ က်ားက်ားလ်ားလ်ား ရိွၾကစမ္းပါ၊ လုပ္စမ္းပါကြာ၊ တိုက္ၾကစမ္းပါ လို႔ တိုက္တြန္းတယ္။
ေပ်ာ့စိေပ်ာ့ဖတ္ လုပ္ေနရင္ေတာ့ လြတ္လပ္ေရးေတာ့ သြားေတာ့မွာပဲလို႔ မခ်ိတင္ကဲ ျဖစ္ပံုရတယ္။ ဇြဲနဘဲနဲ႔ တိုက္ပြဲ ဝင္ေစခ်င္တယ္။ ဘယ္လို ဇြဲရိွရမလဲ၊ မဟာဇနက မင္းသားလို ပင္လယ္ျပင္ကို ထီမထင္ ကူးခတ္သလိုမ်ဳိး သူက ဇြဲရိွေစခ်င္တယ္။ ဒါေပမဲ့ သူက ေခတ္အေလ်ာက္ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေတြကို အစိုးရိမ္လြန္ပံုေတာ့ ရတယ္။
ဒါေၾကာင့္သူ႔ရဲ့ ဇြဲ သီခ်င္းထဲမွာပဲ “ေဆာ္ဒါလင္နမစ္ရည္ ေဖာက္လိုက္ရင္ ျမည္သတဲ့၊ ဘာသာျခားနဲ႔ အမ်ားက ဆိုျပန္ၿပီ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ မခံခ်င္ၿပီ၊ ဗမာမွန္သမွ် လုပ္ျပေစခ်င္သည္” လို႔ ရင္ဖြင့္ခဲ့တယ္။
ကိုလိုနီေခတ္မွာ စားေသာက္မႈပံုစံ ေျပာင္းလာပံုရတယ္။ လူေတြက ႐ိုးရာ မက်ည္းေဖ်ာ္ရည္၊ သံပုရာရည္ထက္ ေဆာ္ဒါတို႔၊ လင္နစ္တို႔ကို ႀကိဳက္ေနၾကပံုရတယ္။ ဒါကိုု ေခတ္မီတယ္လို႔ ယူဆေနၾကပံုရတယ္။ ဒီလိုေသာက္ေနတဲ့ သူေတြကိုေတာ့ ပ်က္စီးေနၿပီလို႔ သူက ျမင္ပံုရတယ္၊၊ ဒီေတာ့ ရႈတ္ခ်တယ္။
ဒါေပမဲ့ ယဥ္ေက်းမႈအရ ႏိုင္ငံေတြ အျပန္အလွန္ ကူးလူးမႈကို သိမ္းၾကံဳးၿပီး ဆန္႔က်င္သလိုေတာ့့ ျဖစ္တယ္။ သူ ဒီလို ဆန္က်င္ေနေပမယ့္ ေကာင္းတယ္လို႔ ယူဆတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈကို သူတို႔ လက္ခံခဲ့ပံုရတယ္။ ဒါကေတာ့ ဂီတ - ဂ်ာဇ္။
သူ သီဆိုခဲ့တဲ့ သီခ်င္းေတြထဲမွာ ဂ်ာဇ္ပံုစံ ဆိုထားတဲ့ သီခ်င္းေတြပါတယ္။ ၁၉၂ဝ ခုႏွစ္တဝိုက္ အေမရိကန္က စတင္လိုက္တဲ့ ဂ်ာဇ္ ဂီတက တကမၻာလံုးကို ျပန္႔သြားတယ္။ ျမန္မာျပည္ကိုလည္း ေရာက္လာတယ္။ အတိုက္အခိုက္ေတြ ၾကားထဲက လက္ခံလိုက္ၾကတယ္။ ေမရွင္ရဲ့ သစၥာမာန္တိုင္ သီခ်င္းကို ဒီေခတ္ လူႀကီးပိုင္းေတြက လက္မခံၾကဘူး။ ေဒၚအမာရဲ့ ေဆာင္းပါးတခုမွာ ဒီသီခ်င္းကို လူႀကီးေတြအလစ္ ခိုးနားေထာင္ရတယ္လို႔ ေျပာတယ္။
အထူးသျဖင့္ “တကိုယ္လံုး သိမ္းၾကံဳး လိုရာသံုး သက္ေဝ၊ အျပံဳးမပ်က္ေပါင္ စိတ္လက္ရွည္ရွည္၊ အခ်စ္အတြက္ျဖင့္ အသက္ပင္ေသေသ၊ အေသြးကိုယူယူ အသားကိုယူယူ စိတ္တူရည္တူ ရည္ျပံဳးျပံဳး” ဆိုတဲ့ စာသားမ်ဳိးေပါ့။ ဒါကို ညစ္ညမ္းတယ္လို႔ လူႀကီးေတြက ယူဆၾကပံုရတယ္။ လူငယ္ေတြကေတာ့ ဒီသီခ်င္းကို ၾကားရတုိင္း ရင္ခုန္ေကာင္းခဲ့ၾကတယ္။ လူငယ္ပိုင္းက လက္ခံၾကတယ္။ လက္ခံတဲ့အထဲမွာ ေခတ္ဦး အဆိုေတာ္ၾကီး ျပည္လွေဖလည္း ပါတယ္။
ဗမာေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားက ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္မွာ ေခတ္မီတာကို လက္ခံေပမယ့္ ေခတ္နဲ႔အညီ ေျပာင္းလဲရမဲ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရးပံုစံေတြကိုေတာ့ အေလးအနက္ ဂရုမျပဳမိၾကဘူး။ ဒီအခ်က္ကေတာ့ အစၥလာန္ အစြန္းေရာက္ေတြနဲ႔ သြားတူတယ္။ အစၥလာန္ အစြန္းေရာက္ေတြက ေခတ္မီလက္နက္ေတြ၊ လက္ကိုင္ တယ္လီဖုန္းလို ေခတ္မီပစၥည္းေတြ၊ ကြန္ျပဴတာေတြကို အလြန္ ႏွစ္သက္ၾကေပမယ့္ ႏုိင္ငံေရးစနစ္မွာ ေခတ္နဲ႔အညီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို တေလွ်ာက္လံုး ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကတယ္။
ေခတ္သစ္ ႏုိင္ငံေရးစနစ္က အာဏာကို ဗဟုိုမွာ စုပံုထားရာကေန အာဏာကို ခြဲေဝတဲ့ပံုစံကို က်င့္သံုးတယ္။ ဒီအခါမွာ သူတို႔အခန္းက႑ ေပ်ာက္သြားမွာကို စိုးရိမ္ေသာက ျဖစ္ၾကပံုရတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ေတြ ဒီေန႔ ျဖစ္ရပ္ကလည္း ဒီအတိုင္းပဲ ျဖစ္တယ္။
တကယ္ေတာ့ တခ်ိန္က ကမၻာသစ္ျဖစ္စဥ္ကို ေထာက္ခံၾကတဲ့သူေတြက မာ့စ္ဝါဒီေတြနဲ႔ အလုပ္သမား သမဂၢေတြ။ သူတို႔က ကမၻာ့ျပည္သူေတြ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး၊ နယ္နမိတ္ အပိုင္းအျခား အကန္႔အသတ္ေတြကို ဆန္႔က်င္ခဲ့တဲ့သူေတြ၊ ဂၽြန္လင္နင္ရဲ့ အင္မယ္ဂ်င္း သီခ်င္းကို သီဆိုခဲ့ၾကတဲ့သူေတြ။
ဒီတခါမွာေတာ့ ကမၻာသစ္ျဖစ္စဥ္ကို ဆန္႔က်င္တာ သူတို႔ျဖစ္ေနၿပီး ေထာက္ခံတဲ့သူေတြက စက္မႈႏုိင္ငံေတြ ေကာ္ပိုေရးရွင္းေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ သူတို႔အေၾကာင္းျပခ်က္ကေတာ့ ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္မွာ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းသူေတြက အရင္းရွင္ႀကီးေတြ၊ အာဏာရွင္ေတြနဲ႔ အက်င့္ပ်က္ ျခစားသူေတြ ျဖစ္ေနလို႔ပဲ။
အျမင္အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ကို လူထုအေျချပဳ လူ႔အဖြဲ႔စည္းေတြ၊ လူမူလႈပ္ရွားသူက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႔က်င္ၾကတယ္။ ဒီလႈပ္ရွားမူမွာ တိက်တဲ့ ေခါင္းစီးေအာက္မွာ လႈပ္ရွားႏုိင္တာေတာ့ မရိွေသးဘူး။ ကမၻာ့သြင္တူ ျဖစ္စဥ္ ဆန္႔က်င္မူ (Anti-Globalization) လို႔ သတင္းေလာက ကင္ပြန္းတပ္ထားတာပဲ ရိွေသးတယ္။ ဒီထဲမွာ ေခါင္းေဆာင္တဦး ျဖစ္တဲ့ ေနာ္မာန္ ေခ်ာစကီးလည္း ပါတယ္။ သူက နာမည္ကေတာ့ အဓိပၸာယ္ မရိွေသးဘူး၊ ဒါေပမဲ့ လႈပ္ရွားမႈရဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ရိွတယ္။ ဒါကေတာ့ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ တရားမွ်တမႈ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ တရားမွ်တမႈဆိုတာ ေယဘုယ်ေတာ့ ဆန္ေနေသးတယ္။ တခ်ဳိ့ လူမႈလႈပ္ရွားသူေတြ ေပးထားတဲ့ နာမည္ကေတာ့ ကမၻာသစ္ ျဖစ္ရမယ္။ (Another World is possible) လို႔ ဆိုၾကျပန္တယ္။ ျပင္သစ္ေတြကေတာ့ Altermondisme လို႔ သံုးစြဲၾကတယ္။ ဆန္႔က်င္မႈေတြကေတာ့ အမ်ဳိးစံုတယ္။ ေဝဖန္ၾကတာေတြက လြတ္လပ္တဲ့ ကုန္သြယ္မႈေတာ့ ဟုတ္ပါရဲ့၊ ႏုိင္ငံတကာ အသင္းအပင္းေတြလည္း ပါဝင္လားဆိုေတာ့ ပါဝင္ၾကပါရဲ့၊ ဒါေပမဲ့ ဆင္းရဲတဲ့ ႏုိင္ငံေတြ၊ အလုပ္သမား လူတန္းစားေတြအတြက္ အက်ဳိးမရိွဘူးလို႔ ဆိုၾကတယ္။
ကုန္သြယ္ေရး လြတ္လပ္မႈဘက္က ပညာရွင္ေတြက စီးပြားေရး ရူေဒါင့္ကေန ေထာက္ျပတာကေတာ့ ကန္႔သတ္မႈမရိွတဲ့ ကုန္သြယ္မႈကေန ရလာတဲ့ အက်ဳိးအျမတ္ေတြကို ဆင္းရဲတဲ့ ႏုိင္ငံေတြကို ေထာက္ပံ့ႏုိင္တယ္၊ ေခ်းငွားႏုိင္တယ္လို႔ ဆိုၾကတယ္။
ဆန္႔က်င္တဲ့ သူေတြကေတာ့ ေကာ္ပိုေရးရွင္းႀကီးေတြ၊ အားေကာင္းေအာင္ ေျမေတာင္ေျမႇာက္ေနတဲ့ အစီအစဥ္ေတြလို႔ ျမင္ၾကတယ္။ ႏုိင္ငံေတြရဲ့ ႏုိင္ငံေရး ေပၚလစီေတြမွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ပိုရလာေအာင္ ပံုေဖာ္ေနတာလို႔ ဆိုတယ္။ တခ်ဳိ့ကဆိုရင္ အရွင္းရွင္စနစ္ရဲ့ မရိွမျဖစ္ လိုအပ္လာတဲ့ အရာသာျဖစ္တယ္။ ဥပမာတခု ေျပာရရင္ အီရတ္ကို အေမရိကန္ ဝင္တိုက္တာဟာ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံေတြရဲ့ အက်ဳိး လိုလားတယ္ ဆိုတာထက္ အေမရိကန္က သူ႔ကိုယ္က်ဳိးအတြက္ လုပ္သာတာျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုၾကတယ္။ ေနာက္တခ်က္ကလည္း အေႂကြးစနစ္ အေျခခံထားတဲ့ စီပြားေရး (Credit - base economy) ေၾကာင့္ ေရရွည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတဲ့စနစ္ ျဖစ္မလာဘဲ အေႂကြးသံသရာ လည္ေနရတယ္။ အဓိက ဆန္႔က်င္မႈကေတာ့ လစ္ဘရယ္ဝါဒသစ္၊ တံခါးဖြင့္ စီးပြားေရးနဲ႔ အရင္းရွင္စနစ္ေတြ၊ အစိုးရေတြနဲ႔ ၾသဇာႀကီးလွတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးရံပံုေငြ အဖြဲ႔၊ ကမၻာ့ဘဏ္လို အဖြဲ႔ေတြက လူထုေတြကို ဘာမွ ထိထိေရာက္ေရာက္ မကူညီပါဘူး။ ေကာ္ပိုေရးရွင္းေတြရဲ႔ အက်ဳိးစီးပြားကိုပဲ ကာကြယ္ ေနၾကတာလို႔ ဆိုတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကမၻာ့သြင္တူ ျဖစ္စဥ္ကို လိုလားတဲ့ အစိုးရေတြရဲ့ ညီလာခံေတြ၊ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးမ်ား အစည္းအေဝးေတြ ဆိုရင္ လူေတြရဲ့ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပသံေတြနဲ႔ ပြက္ေလာညံေနေတာ့တာေပါ့။ လႈပ္ရွားမႈကလည္း က်ယ္ျပန္႔လွတယ္။
ခရစ္ယာန္ အသင္းေတာ္ေတြ၊ အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရးအသင္းေတြ၊ လက္ဝဲပါတီေတြ၊ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ေတြ၊ ထိန္းသိမ္းေရး သမားေတြ၊ လယ္သမားသမဂၢေတြ၊ လူမ်ဳိးေရးခြဲျခားမႈ ဆန္႔က်င္တိုက္ဖ်က္ေရး သမားေတြနဲ႔ ဆိုရွယ္လစ္ေတြ စသျဖင့္ စံုလွတယ္။
ေနာ္ေခ်ာစကီးကေတာ့ ဒီလႈပ္ရွားမႈေတြ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ အားနဲေနတယ္။ လႈပ္ရွားမႈက အဓိကက်တဲ့ ၿမ့ဳိႀကီးေတြမွာ အားနဲေနေသးတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ အဓိက အခ်က္အျခာေတြမွာ လႈပ္ရွားမႈ မလုပ္ႏုိင္တာ လက္ေတြ႔မက်လွဘူးလို႔ သူက ယူဆတယ္။
ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ (Globalization) ကို ေထာက္ခံျခင္း
ေတာင္ငူဘုရင္ တပင္ေရြထီးသာ ရိွရင္ေတာ့ ဒီေန႔ ကမၻာ့သြင္တူ ျဖစ္စဥ္ကို ေရွ႔ဆံုးကေန ေထာက္ခံေနမွာ ျမင္ေယာင္မိေသးတယ္။ သူက အင္းဝဘုရင္မင္းေခါင္လို ကမၻာ့သြင္တူ ျဖစ္စဥ္ကို မဆန္႔က်င္ဘူးေလ။
ဟုတ္တယ္။ သူက အေနာက္တိုင္းဆန္ခဲ့တဲ့ ရွင္ဘုရင္တပါး ျဖစ္ခ့ဲလို႔ပဲ။ မိ႐ိုးဖလာ ထိန္းသိမ္းလာတဲ့ ေယာင္တေစာင္းကို သူက ျဖတ္ခ်တယ္ေလ။ ေယာင္ဆိုတာ ေယာက္်ားပီသတာ၊ ေတာ္ဝင္မင္းမ်ဳိး ဆန္လွတာလို႔ ဗမာေတြက ယူဆၾကတယ္။ သူက ဒီလို မဟုတ္ရ။
ရွည္လ်ားလွတဲ့ ဆံပင္က ထိန္းရသိမ္းရ ခက္တယ္။ တိုက္ဟယ္ခိုက္ဟယ္နဲ႔ ဆိုေတာ့ အလုပ္ရႈပ္တယ္။ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္က ေယာင္ကို ပယ္ေတာ္မူသတဲ့။ ဆံပင္ကို ဘိုေက ပုံထားခဲ့တယ္လို႔ သမိုင္းမွာ မွတ္သားဖူးတယ္။
ေခတ္လြန္လိုက္ပံု တခုကလည္း ဝီစကီ ပထမဆံုးကို ခ်ခဲ့တဲ့သူ။ ထန္းရည္က ခ်ဳိျမပါရဲ့။ ဒါေပမဲ့ ေန႔လြဲညစာ ထားလို႔မရဘူး။ ကိုယ္ေတာ္က တေနကုန္ မူးခ်င္တာေလ။ နန္းေတာ္မွ ေပၚတူဂီ တေယာက္ကိုခန္႔၊ ဝီစကီကို ခ်က္ေစ။ ဒါက ၾကာရွည္ခံတယ္။ မွန္မွန္ မွီဝဲေတာ္မူေလတယ္။ ေဆးျဖစ္ဝါးျဖစ္ မဟုတ္ဘဲ နင္းကန္ေမာ့ေလေတာ့ ဘုန္မီးေတာက္ေလာင္ေနခ်ိန္ ငယ္ငယ္ရြယ္နဲ႔ပဲ နတ္ရြာ လားေတာ္မူေတာ့တယ္။
(သူ႔ရဲ့ သားေျမးေတြျဖစ္တဲ့ ေအဘီ၊ လူေဘာင္နဲ႔ ဒီခ်ဳပ္က ေမာင္ေတြလည္း ကမၻာ့သြင္တူ ျဖစ္စဥ္ကို ဆန္႔က်င္ရင္း ဝီစကီပုလင္းကိုေတာ့ မွန္မွန္ ဗ်င္းေတာ္မူၾကတယ္။ ဘုိးေတာ္ေျခရာကို နင္းလား နင္းၾကရဲ့။ တပင္ေရြထီးက စစ္ေရးမွာ ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ကို လက္ခံပံုရတယ္။ ေခတ္မီ အေျမာက္တပ္ဖြဲ႔၊ ေသနတ္တပ္ဖြဲ႔ေတြကို ဖြဲ႔စည္းေစခဲ့တယ္။ ထိုင္းႏုိင္ငံက တေလာက ျပသြားတဲ့ ဆူရီယိုထိုင္း ဘုရင္မ သမိုင္းေၾကာင္းကို ျပန္႐ိုက္သြားတဲ့ ႐ုပ္ရွင္မွာ တပင္ေရႊထီးက ႏုိင္ငံျခား ေၾကးစားေတြကိုသံုးၿပီး တိုက္သြားတာကို ျပသြားတယ္။
ဒီေတာ့ ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ဟာ အခုမွေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ရွည္လားတဲ့ သမိုင္းအဆစ္ခ်ဳိးေတြ ရိွခဲ့တယ္။ ဗမာ့သမိုင္း၊ ကမၻာ့သမိုင္းမွာ သဲလြန္စေတြ အမ်ားႀကီး ရိွနိင္တယ္။
ဒီျဖစ္စဥ္ကို ေထာက္ခံတဲ့သူေတြကို ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ကို လိုလားသူမ်ားလို႔ တံဆိပ္ကပ္တယ္။ သူတို႔က ဒါဟာ ပထမအဆင့္ ျဖစ္စဥ္လို႔ ယူဆတယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္က တံခါးဖြင့္ စီးပြားေရးဘက္ တိမ္းၫႊတ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီျဖစ္စဥ္ဟာ ကမၻာ့ ျပည္သူလူထုေတြရဲ့ ဆႏၵနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ အသင္းအပင္းေတြ တည္ေဆာက္ရမယ့္ အဆင့္ ျဖစ္သင့္တယ္လို႔ ဆိုၾကတယ္။ တျခားသူေတြနဲ႔ မတူတာကေတာ့ သူတို႔က အယူအဆေရးရာကို အေျခခံၿပီး မသတ္မွတ္ဘူး။ တျခားသူေတြဆိုတာက လက္ဝဲဘက္ ယိမ္းတဲ့သူေတြကို ေျပာတာ။ လက္ဝဲဘက္ ယိမ္းသူေတြက ဒီျဖစ္စဥ္မွာ ႏုိင္ငံသားေတြ လြတ္လပ္စြာ ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္းတက် လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ခြင့္ ရိွရမယ္လို႔ ခံယူၾကတယ္။
လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္မႈကို ေထာက္ခံတဲ့သူေတြ ေထာက္ျပတာကေတာ့ Comparative advantage လို စီးပြားေရး သီအိုရီေတြ ၫႊန္းဆိုတဲ့အတိုင္း၊ လြတ္လပ္တဲ့ ကုန္သြယ္ေရးက ကုန္သြယ္ဘက္ေတြ အားလံုးကို အရင္းအျမစ္ေတြကို ပိုၿပီး မွ်တစြာ ေဝျခမ္းေပးတယ္။ ျခံဳၿပီး ေျပာရရင္ေတာ့ ကုန္သြယ္မူက ေစ်းႏႈန္းေတြကို ခ်ဳိသာေစတယ္။ အလုပ္အကိုင္ ပိုရတယ္။ အရင္းျမစ္ကို ပိုၿပီး မွ်တစြာ ခြဲေဝေပးတယ္လို႔ သူတို႔က ဆိုပါတယ္။
သူတို႔က ဒီျဖစ္စဥ္က ဒီမိုကေရစီနဲ႔ အရင္းရွင္စနစ္ကို ပိုမို က်ယ္ျပန္႔လာေစတယ္။ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရးမွာ ပိုၿပီး လြတ္လပ္မႈကို ရလာေစတယ္။ စက္မႈႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔ ဓနဥစၥာကို ပိုၿပီး ႂကြယ္ဝလာေစတယ္။
ေဝဖန္စရာ ျဖစ္လာတာကေတာ့ ကမၻာ့သြင္တူ ျဖစ္စဥ္ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈက အခ်က္အလက္ မခိုင္မာတဲ့ သူတို႔ရဲ့ အျမင္ေတြနဲ႔ ေထာက္ခံရမဲ့အစား တိုက္ခိုက္လာတယ္။ တခ်က္ကေတာ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံေတြမွာ ေနထိုင္ေနတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ့ တေန႔ဝင္ေငြ တေဒၚလာေအာက္ကို က်ေရာက္ေနတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ျဖစ္တယ္။ ဒီအခ်က္က ေငြေဖာင္းပြမႈႏႈန္းကို ထည့္တြက္မယ္ဆိုရင္ သိပ္မမွန္လွဘူးလို႔ ခုခံပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီး အၿပီးကတည္းက စက္မႈဖြံ႔ၿဖိဳးတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ ႏုိင္ငံသားေတြရဲ့ သက္တမ္းက ႏွစ္ဆေလာက္ ပိုရွည္လာတယ္။ ေမြးကင္းစ ကေလးသူငယ္ေတြ ေသႏႈန္းက က်ဆင္းလာတယ္။ ဝင္ေငြ မညီမ်ွမႈက နဲလာတယ္။ ကမၻာ့ဘဏ္နဲ႔ အိုင္အမ္အက္ဖ္ကေတာ့ ဒီျဖစ္စဥ္ကို ေထာက္ခံၾကတဲ့သူေတြ။ သူတို႔ကို ျခစားေနတဲ့ အဖြဲ႔စည္းေတြ၊ ဗ်ဴရိုကရက္ေတြ လုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ ေငြေထာက္ပံ့မႈေတြကို ႏုိင္ငံေတြက ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတာ၊ ေကာ္ပိုးေရးရွင္းေတြက ကိုင္ထားတာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဒီအသင္းေတြရဲ့ အေျခအေနကို ေထာက္ျပၾကတယ္။ ေငြအမ်ားစုကေတာ့ အာဏာရွင္ ႏုိင္ငံေတြကို ေထာက္ပ့ံၾကတယ္။ ဒီလူေတြက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ဘာတခုမွ ဟုတ္တိပတ္တိ လုပ္ခဲ့တဲ့သူေတြ မဟုတ္။ လူထုေတြကို ေနာက္ေျပလည္မွ အေႂကြးေတြကို ဆပ္ၾကလို႔ သူတို႔က လုပ္ေဆာင္ေပးတာေလး ဘာေလးေတာ့ ရိွပါရဲ့။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ အရင္းရွင္ နဲနဲေလးဆန္တာပါ၊ အမ်ားႀကီးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး ဆင္ေျခေပးတယ္။ ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ သူေတြကိုေတာ့ အေနာက္တိုင္းက သမဂၢေတြလို အဖြဲ႔ေတြပါလို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်တယ္။
ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ (Globalization) ကို ေထာက္ခံတဲ့ ပညာရွင္ေတြထဲမွာ ကိုလံဘီယာ တကၠသိုလ္ စီးပြားေရးဌာနက ပါေမာကၡ ဘကဝါးတီး ေရွ့ဆံုးက ေနပါတယ္။ သူ ဒီျဖစ္စဥ္ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ သူေတြကို ထိုးႏွက္ တိုက္ခိုက္ထားတယ္။
ဒီျဖစ္စဥ္ကို ဆန္႔က်င္မႈဟာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို တိုးေစတယ္။ ကေလးအလုပ္သမား ျဖစ္မႈကို ေသြးထိုးေပးတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြကို ေဘးဒုကၵႀကီးေစတယ္။ ဒီမိုကေရစီကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈကို ရန္ျပဳတယ္။ လုပ္ခကို က်ဆင္းေစတယ္။ လုပ္အား အဆင့္အတန္းကို ဆုတ္ယုတ္ေစတယ္။ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ဆိုးဝါးေစတယ္။ ေဒသတခုလံုးကို သားရဲသမားေတြ လက္ထဲ သက္ေရာက္ေစတယ္။
ဘကဝါးတီးက ေငြေၾကးေစ်းကြက္နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ကူးေျပာင္းေနထိုင္မႈကို ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲၾကဖို႔ ေဆြးေႏြးျပတယ္။ ကမၻာ့သြင္တူ ျဖစ္စဥ္ကို အလွည့္အေျပာင္း မလုပ္ခင္မွာ စီမံခန္႔ခြဲေရးကို ျပဳျပင္ၾက၊ လူမႈျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အရိွန္အဟုန္ျမႇင့္ၾက၊ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ေဆာင္ရြက္ၾကလို႔ ေဆာ္ၾသတယ္။ ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ (Globalization) မွာ ေဝဖန္စရာေတြ ရိွတယ္ဆိုတာ သူ လက္ခံပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဒါကို သူက ေၾကာင္းက်ဳိး၊ အခ်က္အလက္နဲ႔ ဂေဟတည္ထားတာ။ ေပါက္သန္းေသး စြပ္စြဲ ေျပာဆိုခ်က္ေတြကို သူက ၿဖိဳဖ်က္ခ်ပစ္ပါတယ္။ သူ႔ေကာက္ခ်က္က အထူးသျဖင့္ ဆင္းရဲတဲ့ ေဒသေတြမွာ ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ (Globalization) ပိုေတာင္မွ လိုပါသတဲ့။ နဲလို႔ကေတာ့ မရေရးခ် မရ။
နိဂံုးခ်ဳပ္
ေမးစရာရိွတာကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးမွာ ႏုိင္ငံေတာ္ အစိုးရေတြ၊ ႏုိင္ငံေတြက အေရးႀကီးတဲ့အခန္းက အေရးႀကီးတယ္လို႔လည္း ဆိုေသးတယ္။ ႏုိင္ငံေတြရဲ့ အခန္းက႑ကိုလည္း ေမွးမိွန္ဖို႔ ႀကိဳးစားဦးမယ္ဆိုေတာ့ တခုနဲ႔တခု ဆန္႔က်င္ေနရာ မေရာက္ဘူးလား။ တစတစ ႀကီးထြားလာတဲ့ ျပႆနာကလည္း ရိွတယ္။ ဒါက သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ျပႆနာ။ သူက နယ္နမိတ္ေတြ၊ အစိုးရေတြကိုေတာင္ ဂ႐ုမစိုက္တာ၊ သူကမွ တကယ္အစစ္။
မစိုက္္ေရးခ် မစိုက္။ အကုန္လံုးကို ႐ိုက္ခတ္ေနတယ္။ ဘယ္လို လုပ္မလဲ။ ေနာက္တခုကေတာ့ ဒီမိုကေရစီကို ဘယ္လို အေကာင္အထည္ ေဖာ္မလဲ ဆိုတာေတြပဲ ျဖစ္တယ္။ ဒီေနရာမွာ ဂ်ိဇက္စတီးကလစ္ရဲ့ အျမင္က ထူးျခားတယ္။ သူက ထူူးျခားတာက စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ႏုိဘယ္လ္ဆုရွင္၊ ကမၻာ့ဘဏ္မွာ လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္။ ကမၻာရဲ့ ေပၚလစီေတြကို မႀကိဳက္လို႔ ႏႈတ္ထြက္လိုက္တယ္။ အခု ကိုလံဘီယာမွာ ေပါေမာကၡ လုပ္ေနတယ္။ သူ႔ကို ကမၻာ့သြင္တူျဖစ္စဥ္ကို ဆန္က်င္ေရးသမားလို႔ လူသိမ်ားတယ္။
သူက ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ ျဖစ္စဥ္ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈမွာ အိုင္အမ္အက္ဖ္၊ ကမၻာဘဏ္နဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးအသင္းက တကယ္ေျပာင္းလဲႏုိင္သလား ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သူရဲ့ (Globalization and its discontent) စာအုပ္ရဲ့ ေနာက္ဆံုးအခန္းမွာ အက်ဳိးရိွမယ့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈလုပ္ဖို႔ စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းတာေတြ ေဖာ္ျပထားတယ္။ လုပ္အားနဲ႔ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ အဆင့္အတန္းကို ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္မွာ ေစ့စပ္လို႔ ရနိင္တယ္လို႔ သူ ယူယံုၾကည္တယ္။ အစိုးရရဲ့ စည္းမ်ဥ္းနဲ႔ လိုအပ္ခ်က္က ထိန္းခ်ဳပ္ေပးရမယ္။ ၾကားခံ ေဆာင္ရြက္ေပးရမယ္လို႔ သူက တိုက္တြန္းထားတယ္။ ကမၻာ့ဘဏ္ေရး အသင္းအပင္းေတြမွာ ဒီမိုကေရစီနည္းက် စီမံခန္႔ခဲြ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ရိွရမယ္။ သိပိုင္ခြင့္ ရိွရမယ္လို႔ သူ ယူဆတယ္။ စီတီကလစ္ရဲ့ စာအုပ္က အရွင္းရွင္ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ ျဖစ္စဥ္ကို ဆန္႔က်င္ဖို႔အတြက္ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ လိုအပ္ပံုကို ေဖာ္ျပထားတယ္။
မိုးသီးဇြန္
မတ္လ ၂၁၊ ၂ဝဝ၅
---------------
ကိုးကား ၁- Joseph Stiglitz," Globalization and Its Discontents" ၂- Bhagwati "In Defense of Globalization" ၃- Thomas L. Morgan "Jazz, The First Thirty Years" 1996 ၄- (http://iresearch.worldbank.org/PovcalNet/jsp/index.jsp)၅- (http://www.theglobalist.com/DBWeb/StoryId.aspx?StoryId=2429)၆- (hteftp://www.columbia.edu/~xs23/papers/worldistribution/NYT_november_27၇- ႏိုင္ပန္းလွ၊ မြန္-ျမန္မာ ႏွစ္ ၄ဝ စစ္ပြဲ၊ စာအုပ္တိုက္ ခုႏွစ္ ၈- ျပည္လွေဖ၊ ဇြဲ သီခ်င္း၉- ေမရွင္၊ သစၥာမာန္တိုင္သီခ်င္း